De mysteries van Blauwe Koolstofecosystemen onthullen
Over hoe de oceaan de koolstofcyclus beïnvloedt
Geschreven door Febe Thomas (Wave Maker bij Go Ocean)
Bij Go Ocean zijn we super enthousiast over alles wat er te weten en te leren valt over de oceaan en haar verbazingwekkende ecosystemen. Het is niet alleen onze passie om de wonderen van de oceaan te ontdekken, maar ook om onze ontdekkingen met jullie te delen. Door deze met jullie te delen, hopen we dat jullie net zo enthousiast worden als wij over het blauwe deel van onze planeet en betrokken raken bij oceaanbescherming en -herstel. In dit artikel nemen we je mee om één van de manieren waarop de oceaan de koolstofcyclus beïnvloedt te ontdekken, namelijk via blauwe koolstofecosystemen.
Blauwe Koolstofecosystemen begrijpen
Zoals je misschien al weet, voorzien mariene ecosystemen ons van zogenaamde ecosysteemdiensten, zoals het beschermen van kustgebieden, het dienen als vitale broedplaatsen voor zeedieren en het zuiveren van onze wateren. Wat je misschien niet weet, is dat sommige mariene ecosystemen een natuurlijke oplossing bieden om de impact van broeikasgassen op onze atmosfeer te verminderen door kooldioxide op te nemen en op te slaan. Daarom worden sommige mariene ecosystemen ook wel blauwe koolstofecosystemen genoemd.
Wat is Blauwe Koolstof?
In het algemeen verwijst ‘Blauwe koolstof‘ naar koolstof die is opgeslagen in kust- en mariene ecosystemen. ‘Blauw‘ verwijst naar het mariene rijk en omvat alles van de diepe oceaan tot kustgebieden en gebieden die beïnvloed worden door het zoute water, samen met de bodem en sedimenten eronder. ‘Koolstof‘ verwijst naar de koolstof die is opgeslagen in de organismen die in mariene ecosystemen leven, variërend van fytoplankton en zeegras tot grote zeedieren zoals walvissen. Dit omvat zowel koolstof in levende biomassa als koolstof van afgestorven organismen die in de zeebodem zijn geïntegreerd.
Binnen blauwe koolstof ligt de nadruk vooral op koolstof in kustecosystemen. Deze ecosystemen omvatten mangroven, zoutmoerassen en zeegras en zijn door het IPCC erkend als gevestigde blauwe koolstofecosystemen. Daarnaast komen ze ook in aanmerking voor blauwe koolstof kredietinstrumenten.
Herstel van zeegrasweiden – Schotland, Verenigd Koninkrijk – Seawilding
Wat onderscheidt Blauwe Koolstofecosystemen?
Door de jaren heen heeft de historische focus op bosecosystemen geleid tot schaarse gegevens over blauwe koolstof. Onderzoekers zijn het er echter algemeen over eens dat ecosystemen met blauwe koolstof, zoals mangroven, zoutmoerassen en zeegras, aanzienlijk meer koolstof vastleggen en opslaan dan groene koolstofecosystemen. Onderzoek toont aan dat deze blauwe koolstofecosystemen tot tien keer efficiënter zijn in het vastleggen van koolstofdioxide op jaarbasis per oppervlakte, in vergelijking met boreale, gematigde of tropische bossen.
Bovendien zijn ze ongeveer twee keer zo effectief in het accumuleren van koolstof. Dit komt omdat een aanzienlijk deel van de koolstofvoorraad in blue carbon ecosystemen wordt opgeslagen in bodems die worden gekenmerkt door waterverzadiging en zuurstofgebrek, waardoor ze daar eeuwen of zelfs millennia kunnen blijven. Mangroven, zeegras en zoutmoerassen fungeren dus als zogenaamde koolstofreservoirs. Dit is anders dan bij terrestrische bossen, waar de meeste koolstof wordt opgeslagen in bovengrondse plantmaterialen.
Wanneer deze kustecosystemen echter verstoord worden, bijvoorbeeld door het land om te zetten naar andere vormen van landgebruik, kunnen ze snel een bron van koolstof worden. Enorme hoeveelheden koolstof worden weer uitgestoten in de atmosfeer zodra blauwe koolstofbodems worden blootgesteld aan zuurstof, wat de klimaatverandering versterkt.
Drie belangrijke Blauwe Koolstofecosystemen verkennen
Zoals al eerder vermeld, ligt de nadruk bij blauwe koolstofecosystemen op zeegras, mangroven en zoutmoerassen. Go Ocean’s portfolio bevat al twee van deze prominente ecosystemen: zeegras en mangroven. Om een beter inzicht te krijgen, hebben we elk van deze ecosystemen onderzocht en gekeken hoe het vastleggings- en opslagproces van blauwe koolstof plaatsvindt.
Het proces van het capteren van koolstofdioxide uit de atmosfeer, gemeten als de snelheid van koolstofopname per jaar.
De langdurige opsluiting van koolstof in plantaardig materiaal of sediment, gemeten als het totale gewicht aan opgeslagen koolstof.
Zeegras
Zeegras onderscheidt zich als een bloeiende waterplant en heeft een buitengewoon hoge productiviteit. Hoewel zeegras slechts 0,1% van de zeebodem in de wereld bedekt, is het verantwoordelijk voor 18% van de koolstofopslag in de oceaan. De sleutel ligt in de structuur van de plant en de interactie met de omgeving. Net als landplanten legt zeegras koolstof vast door middel van fotosynthese, waarbij kooldioxide wordt omgezet in biomassa. Stukken van de plant kunnen afbreken, inclusief bladeren, en zo kunnen de bladeren zelf in het sediment terechtkomen. Zeegras kan koolstof uit verschillende bronnen vastleggen, waaronder alle soorten organisch materiaal dat wordt ingesloten. Omdat het zeegras een beschermende laag over het ingesloten organisch materiaal kan leggen, wordt koolstof in wezen opgesloten onder het zeegrasbed zelf en kan het daar heel lang blijven.
Naast de opslagcapaciteit op lange termijn, is zeegras ook vrij snel in het vastleggen van koolstof. Hoewel terrestrische bossen na verloop van tijd misschien meer koolstof zullen opslaan, zal gelijktijdig herstel van zowel een bos als een zeegrasbed resulteren in aanzienlijk meer koolstofopslag in een kortere periode met het zeegras.
Belangrijk om op te merken is dat blauwe koolstof bij zeegrasvelden nog weinig onderzocht is. Wereldwijd werken onderzoekers aan het verzamelen van gegevens hierover, maar omdat het een complex proces is, kan dit enige tijd duren.
Gegevensbron: Seawilding
Mangroves
Een soortgelijk proces van koolstofvastlegging en -opslag geldt voor mangroven en zoutmoerassen. Mangroves worden vaak gevonden op het grensvlak van land en zee en zijn veerkrachtige bomen die floreren in kustgebieden in tropische en subtropische gebieden.
Gemiddeld hebben (onze) mangroven in Madagaskar een vastleggingscapaciteit van 637,29 kg CO2 per boom over een periode van 20 jaar, waarvan 128,13 kg CO2 wordt vastgelegd gedurende de eerste 8 jaar. Ter vergelijking: boslandbouwbomen in Madagaskar, zoals acacia mangium en eucalyptus citriodora, hebben een gemiddelde vastleggingscapaciteit van 833,46 kg CO2 per boom over een periode van 20 jaar, maar leggen slechts 35,03 kg CO2 vast in de eerste 8 jaar. Mangroven leggen dus veel meer koolstof vast in een kortere tijdspanne dan landbossen, waardoor ze van fundamenteel belang zijn om de klimaatverandering te matigen.
Gegevensbron: Bôndy
Mangrove herstel – Majunga, Madagaskar – Bôndy
Zoutmoerassen
Zoutmoerassen zijn kustgebieden die overspoeld en afgevoerd worden door zeewater dat door de getijden wordt binnengebracht. Net als zeegrasvelden hebben zoutmoerassen grote hiaten in data. Desondanks zijn onderzoekers het er opnieuw over eens dat ze aanzienlijk hoge opslag- en koolstofopslag snelheden hebben.
Onze ontdekkingen over Blauwe Koolstof concluderen
Wat we in de tussentijd natuurlijk moeten doen, is de ecosystemen met blauwe koolstof die we hebben beschermen en de gebieden herstellen waar vooral de habitats met vegetatie aan de kust, zoals mangroven, kwelders en zeegras, verloren zijn gegaan.
Vond je dit artikel interessant? Vertel het verder!
Onze oceanen nieuw leven inblazen: de cruciale rol van bedrijven en SDG 14
Dit artikel onderzoekt waarom bedrijven de toezichthouders van de oceaan moeten worden en duurzame praktijken en herstelinitiatieven moeten omarmen om een bloeiend marien milieu voor toekomstige generaties te garanderen.
De mysteries van Blauwe Koolstofecosystemen onthullen
In dit artikel nemen we je mee om één van de manieren waarop de oceaan de koolstofcyclus beïnvloedt te ontdekken, namelijk via blauwe koolstofecosystemen.
